بررسی عنصراصلی عقد از دیدگاه امام خمینی(س) و آثار مترتب بر آن
نویسنده
چکیده مقاله:
درعرصة روابط اجتماعی برای اینکه حقی، که ریشه آن اراده شخص یا اشخاص باشد، به وجود آید و موجودی به نام عقد تولد یابد؛ بیتردید عناصری مانند قصد، رضا، اراده، ایجاب و قبول و مانند آن نقش جوهری و اساسی دارند. در این راستا مراحل و منازلی مانند تصور، تصدیق به فایده، شوق، رضا، اراده و غیره در درون آدمی طی شده و در نتیجه انشای مفاد آن ادراک در امور اعتباری میشود که در اصطلاح فقه وحقوق «رضا» نامیده میشود و ایجاد مفاد آن توسط اراده موجود شده «قصد انشاء» نام دارد که تمام واقعیت قرارداد با قصد باطنی است و قصد باطنی هم در صورتی میتواند اثر حقوقی داشته باشد که با کاشف خارجی و مبرز همراه شود و با ایجاب و قبول اعلام گردد. از فرمایشات مرحوم امام خمینی(س) قابل استنباط است که تمام هویت عقد به ایجاب موجب است و قبول، شأنش تثبیت و تنفیذ آن چیزی است که موجب با قصد انشاء موجود کرده است. در این مقاله، مبانی و آثار این نظریه مورد مداقّه و تتبع قرارگرفته است.
منابع مشابه
مورد عقد نکاح و آثار مترتب بر آن در فقه مذاهب اسلامی
معقودعلیه یا محل عقد نکاح از جمله مباحث مهم نکاح است و با این وجود، فقها ذیل عنوان مستقلی به آن نپرداختهاند. این موضوع، غالباً در لابهلای مباحثی چون احکام مهر، قَسم و نشوز و نزدیکی با همسر، بحث شده است. در باب معقودعلیه در عقد نکاح، پنج دیدگاه وجود دارد: اکثر حنفیه و گروهی از حنابله و امامیه، معقودعلیه را منافع بُضع زن میدانند؛ اکثر حنابله و عدهای از شافعیه معتقدند که محل عقد، حلیت استمتاع...
متن کاملبررسی تحلیلی ماهیت اسقاط حق و آثار مترتب بر آن
«اسقاط حق» فقط مربوط به آن دسته از حقّ النّاسی است که بهعلت وجود رُکنِ «مَن علیه الحقّ» در آن مطالبهشدنی هستند و ادلۀ شرعیۀ مورد استناد در «قاعدۀ اسقاط حق» نیز که عموماً با تعبیر «عفو و تصدق» وارد شدهاند، فقط بر چنین اسقاطی دلالت دارند. اسقاط چون از انشاییات است به «حقوق فعلی» تعلق میگیرد، نه به حقوق آتی (فرضی و تقدیری) وگرنه اسقاطِ حقیقی نیست و در سقوط حق تأثیری ندارد، بلکه صِرفاً «وعد و عهد» بر تر...
متن کاملاحکام مترتب بر شروط مخالف با مقتضای عقد از دیدگاه فقه مقارن
شرط در اصطلاح فقهی تعهدی است تبعی که طرفین عقد آن را ایجاد مینمایند. از دیدگاه فقها شرطی لازمالوفاست که در متن عقد به آن تصریح شده باشد و به آن شرط ضمن عقد میگویند. در شرط ضمن عقد وصف خاص، فعل (ترک و یا انجام) و یا نتیجه را از طرف مقابل میخواهند. از آنجا که شرط ضمن عقد نیز مانند خود عقد از نظر شارع مقدس تأیید شده است، برای معتبربودن چنین شرطی و مترتبشدن آثار و احکامی بر آن و همچنین ...
متن کاملماهیت حقوقی ورقهی امتحان و آثار مترتب بر آن
همهی آنچه در این نوشته میآید این است که: "ماهیت ورقهی امتحان چیست و چه آثاری بر آن مترتب خواهد بود"؟: رابطهی دانشجو با آنچه بهعنوان تلاش فکری خود به ارزیابی مینهد چه رابطهای است.؟ آیا حق دارد در مقام تردید نسبت به امتیاز یا به اصطلاح نمرهای که در ورقه دادهاند درخواست "دیدن ورقه" خود را داشته باشد؟ آیا استاد میتواند او را از این حق محروم کند؟ آیا میتوان به دانشجو وعید داد که اگر اعت...
متن کاملمراتب حکم از دیدگاه آخوند خراسانی و امام خمینی و آثار مترتب بر آن
حکمشناسی یکی از شاخههای نو ظهور در حوزه اندیشه اصولی است که سعی دارد مباحث مرتبط با معرفت حکم شرعی را مورد بررسی قرار دهد. از جمله مهمترین مسائل مطرح در مجموعه مباحث حکمشناسی، بحث مراتب حکم است که در آن به بررسی فرآیند تشریع و تبلیغ حکم شرعی و حالات وارد بر حکم در طی این فرآیند، پرداخته میشود. در این تحقیق ابتدائاً تعریف حکمشناسی و حکم شرعی بیان شده و برخی از مسائل حکمشناسی به اختصار بیان شده اس...
بررسی جایگاه فقهی - حقوقی رضایت و برائت بیمار و آثار مترتب بر آن ها
اقدامات درمانی که به وسیله کادر درمانی صورت میگیرد، در واقع نوعی تصرف در نفس دیگری است که جواز مشروعیت این نحو از مداخله متوقف بر شرایطی است که قانونگذار در مواد مختلف قانونی از جمله 158، 495 ق.م.ا آنها را بیان نموده است. باتوجه به سابقه فقهی و قانونی این مواد، رضایت بیمار منحصراً در مشروعیت «فعل پزشک» یعنی «معالجه» موثر بوده و به صدمات اتفاقی حاصل از درمان مربوط نمی گردد و در همین راستا برا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 34-35
صفحات 139- 150
تاریخ انتشار 2007-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023